21 Notches on a Beer Bottle Cap: बिअर खरेदी करताना कोणीही झाकणाकडे लक्ष देत नाही. झाकण पटकन काढले जाते आणि बिअर प्यायली जाते. पण जर तुम्ही बिअरच्या बाटलीवरील ‘क्राउन कॅप’ (झाकण) नीट पाहिले, तर तुमच्या लक्षात येईल की त्यावर २१ खाचा आहेत. या झाकणांवर २१ रेषा का असतात?
अनेक व्यक्ती बिअरच्या बाटलीचे झाकण उघडण्यासाठी वेगवेगळ्या गोष्टी वापरतात, जसे की अंगठी, दात, स्वयंपाकघरातील चावी किंवा ओपनर. काही तज्ञ तर अशा धोकादायक युक्त्या वापरतात की आपण थक्क होऊन जातो. पण जेव्हा तुम्ही बिअरची बाटली उघडता, तेव्हा कोणीही त्या क्राउन कॅपकडे पाहत नाही. या क्राउन कॅपवर २१ खाचा असतात. पण २० किंवा २२ का नाहीत? नेमक्या २१ खाचाच का असतात? यामागे वैज्ञानिक कारण काय आहे? यामागील तर्क काय आहे?
बऱ्याचदा, काचेच्या बाटलीवर धातूचे सील असते. ते खूप घट्ट बंद केलेले असते. हे झाकण इतके घट्ट बसवलेले असते की त्यातील पेय बाहेर सांडू नये. बहुतेक वेळा ते काढण्यासाठी ओपनरचा वापर केला जातो. लोक या झाकणाला बूच किंवा क्राउन कॅप म्हणतात.
तुम्हाला हे जाणून आश्चर्य वाटेल की काचेच्या बाटलीवरील या झाकणाला २१ खाचा असतात. ही रचना १८९२ पासून अस्तित्वात आहे, हा एक महत्त्वाचा मुद्दा आहे. २१ खाचांची ही रचना खूप महत्त्वाची आहे.
हेही वाचा: गुटखाबंदीचे उल्लंघन करणाऱ्यांवर सरकारची कठोर कारवाई
विलियम पेंटर यांनी १८९२ मध्ये सध्याच्या बिअरच्या झाकणाचा शोध लावला. पेंटर यांनी क्राउन कॉर्क अँड सील कंपनी सुरू केली. ही कंपनी तेव्हापासून बिअरच्या बाटल्यांसाठी झाकणे बनवत आहे. पण हे झाकण अत्यंत वैज्ञानिक पद्धतीने बनवले गेले होते.
विलियम पेंटर यांनी एक मशीन तयार केले होते, जे पेयांचे डबे आणि बाटल्या बंद करू शकत होते. विल्यम पेंटर बाल्टिमोरमधील क्राउन कॉर्क अँड सील कंपनीचे प्रमुख होते. त्यांनी बिअरच्या बाटल्यांसाठी झाकण बनवण्यासाठी अनेक प्रयोग केले.
बिअर ताजी आणि कार्बनयुक्त ठेवण्यासाठी पेंटर यांनी अनेक वर्षे झाकणावरील खाचांच्या वेगवेगळ्या संख्यांवर प्रयोग केले. त्यांनी पाहिले की कमी खाचांमुळे सील कमकुवत होते आणि बिअर गळते, तर खूप जास्त खाचांमुळे झाकण आणि बाटली फुटू शकते. त्यांच्या विश्लेषणातून असे दिसून आले की २१ खाचा असलेले झाकण दोन्ही बाबतीत सर्वोत्तम उपाय आहे. त्यामुळे तेव्हा पासून बिअरच्या झाकणाला २१ खाचा म्हणून ओळखले जाते.
